Trang Chính
Câu chuyện về B. sp. Mahachai
Tác giả: Nonn Panitvong
Người dịch : Vnreddevil -Nguồn:http://www.diendancacanh.com
Betta sp.Mahachai
Đứa trẻ địa phương đã giúp chúng tôi bắt cá betta ở đầm lầy
Một bàn tay đóng cửa tổ, bàn tay khác làm cá sợ với một cây gậy nhỏ
Cánh đồng muối ở khu vực
Một kiểu môi trường khác của betta trong hiện tại - Nypa fruticans hay Jark ở Thai
Betta splendens (Để so sánh, cảm ơn ông Brookloach)
Betta imbellis (Để so sánh, cảm ơn ông Brookloach)
Betta smaragdina (Để so sánh)
Ảnh bên ngoài: Môi trường sống của Mahachai (Nguồn: http://www.aquaworld.netfirms.com)
Một buổi xế chiều tháng 10 năm 2001, tôi và 2 người bạn tốt đang đứng trên con đường ở khu vực cá Mahachai thuộc tỉnh Samutsakorn, Thái Lan. Ở trước mặt chúng tôi là một khu rừng đầm lầy thuộc Nypa fruticans, có một cây dừa đặc biệt chỉ trồng ở khu vực nước mặn. Nước rất lầy lội. Chúng tôi chưa từng biết nó sâu bao nhiêu. Ở cuối thành phố và là một khu vực công nghiệp, chúng tôi không mấy ngạc nhiên bởi hiện tại có rất nhiều ghe thuyền. Có những thứ làm từ những túi nilon nhỏ tới một cái ghế cũ. Tôi nghi ngờ nếu mọi sinh vật sống có thể thích nghi trong nước này nhưng có một loài Aplocheilus panchax nhỏ bé, tôi nhìn thấy nó đang bơi chứng tỏ rằng loài cá này có thể sống ở đây.
Chúng tôi đã đến đây hôm nay để tìm xem các chuyên gia cá Thái Lan tin gì về việc có một loài Betta mới. Tôi đã chính mắt nhìn thấy con cá và có đủ sự khác biệt ở những sự xuất hiện của chúng khi so sánh với những loài betta khác. Tới nay, tôi đã từng thấy loài cá này sống trong môi trường tự nhiên của chúng và tin rằng chúng thật sự là một loài cá mới hay dù gì chúng không phải là một loại cá nuôi được lai tạo. Một số người nói rằng đây là loài cá lai được thả ra nhưng nếu tôi có thể chứng tỏ rằng sự phân bố của chúng đủ hoang dã, chúng tôi nên có một loài betta mới đặc biệt ở đằng trước cánh cửa của chúng tôi. Mahaichai chỉ mất 30 phút khi chở qua xe lửa tốc hành từ Metro Bangkok – nơi mà 10 triệu con người gọi nhà.
Tôi bắt đầu công việc tìm kiếm từ sáng sớm khi tôi viếng thăm một trung tâm lai tạo cá betta. Sau một cuộc nói chuyện dài để thuyết phục anh ta tin rằng tôi muốn thấy loài cá này vì mục đích khoa học và chúng tôi không có ý định thu thập loài cá với số lượng lớn; anh đã tiết lộ cho chúng tôi biết nơi có thể tìm thấy loài betta Mahachai hoang dã.
Trở lại vùng đầm lầy, cuối cùng chúng tôi đã quyết định đi xuống nước. Chúng tôi đi như là một con đường dài và nó không có điểm quay lại. Mỗi chúng tôi có một cái vợt lớn trong tay. Chúng tôi không có ủng lội nước, một đôi sandal là những gì chúng tôi có. Tôi ngạc nhiên, nước không có mùi như tôi nghĩ. Từ những kinh nghiệm trước đây của tôi về betta sp. ở môi trường tự nhiên, tôi đã tìm thấy chúng ở cuối sông nơi mà những đám cỏ và những cây leo giúp chúng ngụy trang. Chúng tôi bắt đầu ở đây. Sau một vài lần vợt, chúng tôi đã bắt được một số Aplocheilus panchax – màu cam với vây viền đen!-, Trichopsis vitatus và một vài con tôm nhỏ. Chúng tôi không ấn tượng lắm mặc dù A. panchax rất đẹp.
Sau 15 phút tiếp tục tìm bắt chúng tôi đã thấm mệt. Tôi bắt đầu nghĩ về việc tập hợp lại thông tin thành nhóm. Chúng tôi nói rằng loài cá này cũng xây tổ ở giữa những gốc cây dừa, chúng tôi bắt đầu tìm kiếm những tổ bọt. Đó là khi tôi nhìn thấy 3 đứa trẻ địa phương đang đứng trên đường và cười khúc khích về chúng tôi. Tôi có thể nghe chúng nói những gì chẳng hạn như
“Những người thành phố chẳng bao giờ bắt được Betta với những cái vợt đâu.”
“Ừ, nếu mấy đứa biết cách bắt chúng như thế nào tại sao lại không biểu diễn cho chúng tôi xem?” Tôi nói với chúng.
Chúng đã đồng ý. Bọn trẻ nói với chúng tôi giúp chúng tìm kiếm tổ bọt của betta giữa những gốc cây dừa. Chúng nói tổ bọt của betta khá bé và rắn chắc, nếu chúng tôi tìm thấy tổ bọt lớn là của loài Trichogaster trichopterus. Vì thế chúng tôi bắt đầu tìm kiếm. Sau một lúc, một đứa trẻ đã tìm thấy một tổ bọt. Tôi ngạc nhiên, nó bắt con cá bằng tay không! Tôi rất bị kích thích để nhìn thấy Betta Mahachai hoang dã từ môi trường tự nhiên cho lần đầu tiên. Chúng nhìn rất giống với B. imbellis với màu xanh óng ánh ở lần nhìn lướt qua đầu tiên, nhưng cuối cùng khi nhìn tại nhà đã lộ ra những khác biệt rõ ràng
(Nhiều hơn về sau) Tại sao tôi không hiểu, chúng đang làm cái gì ở đây tại khu vực này- khu đồng bằng trung tâm- chỉ là giả thiết với loài B. sp. Dù gì đi nữa, một điều rất có thể là con betta này đang ở trong cái hang trống bên trái bởi B.sp không thể chịu đựng nước mặn ở khu vực này.
Phương pháp của bọn trẻ để bắt Betta rất đơn giản. Nó đóng cái tổ cá lại với cây dừa bên phải nó. Với bàn tay trống khác, nó dùng một cái gậy nhỏ để làm betta trong tổ sợ (Xem hình). Theo cách đó, con cá sẽ dễ dàng bơi vào gốc cây dừa của nó. Cách chúng xây tổ, rất có hiệu quả trong việc đề phòng tổ khỏi những con thú ăn thịt lớn, trở thành cái bẫy của chúng chỉ với một lối vào. Nó đơn giản đủ để vững chãi nhưng không dễ chút nào. Tìm được một cái tổ thật sự khó nhưng bắt chúng bằng tay không lại càng khó hơn. Tôi không cảm thấy thất vọng khi sau vài giờ tìm bắt trong vùng đầm lầy nơi chúng tôi không thể nghe những âm thanh ồn ào của những chiếc xe tải ở trên đường, tôi không thể bắt được một con betta nào.
Hầu như chúng tôi chỉ tốn 3 giờ đồng hồ trong vùng đầm lầy của Nypa fruticans. Có rất nhiều loài chim, những con nhện kỳ lạ và một vài con côn trùng biết đốt. Dưới nước, chúng tôi đã bắt được Betta sp. Mahachai, Channa striata, Trichopsis vitatus, Trichogaster trichopterus, Anabas testudineus và Aplocheilus panchax. Phần lớn loài cá, chấp nhận panchax là một loài cá ăn thịt, là loài cá Labyrinth có cơ quan hô hấp đặc biệt để thay thế cho sự hô hấp ở trong nước với hàm lượng Oxy thấp. Một cách hiển nhiên, nơi này không có dấu vết gì về chúng. Nhiều người nói rằng họ sẽ sử dụng chúng để đá cá. Tôi nhận thấy rằng mọi người có vẻ sử dụng cùng phương pháp bắt cá mà bọn trẻ đã dùng. Đó là bắt cá trống từ tổ của nó. Nhiều con cá chúng tôi nhìn thấy trong những cái túi và chai lớn của họ là cá trống. Tôi làm ra vẻ rằng những con cá mái không thể ở đâu xa nên tôi đã dùng cái vợt lớn của tôi để sục sạo dưới những cái lá và những cành nho. Trong quá trình, tôi đã bắt được khá nhiều loài cá khác nhau mà tôi đã nói đến là ước mơ về cá mái betta. Quá khó để tìm được một con cá mái.
Vào một ngày, tôi trở về nhà với 9 con Betta sp. Mahachai và nhiều nốt phồng ở chân. Tôi rất thích thú, vì sau này tôi đã tìm được một trong những số con betta là cá mái. Nước mà tôi đem về nhà có độ pH là 7.8. Với một ít muối trong nước, B. sp. Mahachai rất dễ lai tạo như là những con Betta Sp. khác. Sau đó con cá mái đã được ép với một trong những con cá trống và một vài con cá bột đã được phân phối cho những người bạn thân của tôi.
Sau đó tôi gặp một người từ Mahachai- người đã chia sẻ tình cảm với loài betta hoang dã này- Chúng tôi đã trao đổi cá để làm tăng thêm kiểu gene trong hồ và loài cá này bây giờ đã được phân phối khắp thế giới. Một số con cá hoang dã bắt được của tôi cũng được tìm thấy ở kệ cá ở chợ cá ở Bangkok. Tôi đưa một số con cá hoang dã bắt được của tôi để gia nhập vào đây. Sau đó tôi đã củng cố lại rằng dễ nhận thấy phần lớn betta rất thích hợp là một loài cá mới nhưng “đơn giản” hơn đã được thực hiện trước khi sự mô tả quá trình có thể bắt đầu. Cho sự suy luận tốt, nó không thể chấp nhận để dùng loài cá nuôi nhốt được lai tạo cho một loài hoặc sự miêu tả về loài.
Dù gì đi nữa, tới nay nó vẫn khó có thể tin được tới nhiều nhà chuyên môn đã choáng váng như thế nào khi thả mất loài cá khoa học của thế giới trong một thời gian dài. Một số điều tranh cãi đưa ra phần lớn cá đá như thế nào trong khu vực này, betta này chỉ là một giống lai của B. splendens và B. imbellis đã thoát khỏi khu vực này. Tuy nhiên, người bạn địa phương của tôi đã củng cố với tôi rằng betta thời nay hầu như ở khu vực hoang dã và chúng có thể tìm thấy không chỉ ở đầm lầy Nypa fruticans mà còn ở một vài loại môi trường khác nữa. Nó không thể làm được cho một số dân lai, trông cũng giống tương tự như vậy, là được trải ra ở môi trường hoang dã, theo ý kiến của tôi. Dù gì đi nữa, phạm vi phân bố của chúng phải được xác định trước khi tôi nói mọi thứ nhiều hơn nữa. Nói là vậy, tuy nhiên, hầu như củng cố rằng đến phía đông Mahachai thuộc Bangkok nơi B. splendens đuợc tìm thấy mỗi con ở dưới nước. Xa hơn nữa là tỉnh Rachaburi, nơi tôi thu thập được B. splendens mỗi năm. Chỉ có một nơi mà chúng ta có thể tìm thấy betta là ở ven bờ, phía tây của tỉnh Mahachai –Samutsakorn, ở tỉnh Samutsongkran và Pethburi.
Sự phân bố của chúng sẽ giúp tôi có một bằng chứng rất tốt để viếng thăm khu vực này lần nữa trong một tương lai không xa.
[…]
Dưới đây là bảng so sánh giữa 4 loài cá có thể tìm thấy ở Thailand từ sự quan sát cá nhân của tôi. Tôi không phải là một nhà phân loại nên hãy thông cảm cho tôi.
Tác giả: Nonn Panitvong
Người dịch : Vnreddevil -Nguồn:http://www.diendancacanh.com
Betta sp.Mahachai
Đứa trẻ địa phương đã giúp chúng tôi bắt cá betta ở đầm lầy
Một bàn tay đóng cửa tổ, bàn tay khác làm cá sợ với một cây gậy nhỏ
Cánh đồng muối ở khu vực
Một kiểu môi trường khác của betta trong hiện tại - Nypa fruticans hay Jark ở Thai
Betta splendens (Để so sánh, cảm ơn ông Brookloach)
Betta imbellis (Để so sánh, cảm ơn ông Brookloach)
Betta smaragdina (Để so sánh)
Ảnh bên ngoài: Môi trường sống của Mahachai (Nguồn: http://www.aquaworld.netfirms.com)
Một buổi xế chiều tháng 10 năm 2001, tôi và 2 người bạn tốt đang đứng trên con đường ở khu vực cá Mahachai thuộc tỉnh Samutsakorn, Thái Lan. Ở trước mặt chúng tôi là một khu rừng đầm lầy thuộc Nypa fruticans, có một cây dừa đặc biệt chỉ trồng ở khu vực nước mặn. Nước rất lầy lội. Chúng tôi chưa từng biết nó sâu bao nhiêu. Ở cuối thành phố và là một khu vực công nghiệp, chúng tôi không mấy ngạc nhiên bởi hiện tại có rất nhiều ghe thuyền. Có những thứ làm từ những túi nilon nhỏ tới một cái ghế cũ. Tôi nghi ngờ nếu mọi sinh vật sống có thể thích nghi trong nước này nhưng có một loài Aplocheilus panchax nhỏ bé, tôi nhìn thấy nó đang bơi chứng tỏ rằng loài cá này có thể sống ở đây.
Chúng tôi đã đến đây hôm nay để tìm xem các chuyên gia cá Thái Lan tin gì về việc có một loài Betta mới. Tôi đã chính mắt nhìn thấy con cá và có đủ sự khác biệt ở những sự xuất hiện của chúng khi so sánh với những loài betta khác. Tới nay, tôi đã từng thấy loài cá này sống trong môi trường tự nhiên của chúng và tin rằng chúng thật sự là một loài cá mới hay dù gì chúng không phải là một loại cá nuôi được lai tạo. Một số người nói rằng đây là loài cá lai được thả ra nhưng nếu tôi có thể chứng tỏ rằng sự phân bố của chúng đủ hoang dã, chúng tôi nên có một loài betta mới đặc biệt ở đằng trước cánh cửa của chúng tôi. Mahaichai chỉ mất 30 phút khi chở qua xe lửa tốc hành từ Metro Bangkok – nơi mà 10 triệu con người gọi nhà.
Tôi bắt đầu công việc tìm kiếm từ sáng sớm khi tôi viếng thăm một trung tâm lai tạo cá betta. Sau một cuộc nói chuyện dài để thuyết phục anh ta tin rằng tôi muốn thấy loài cá này vì mục đích khoa học và chúng tôi không có ý định thu thập loài cá với số lượng lớn; anh đã tiết lộ cho chúng tôi biết nơi có thể tìm thấy loài betta Mahachai hoang dã.
Trở lại vùng đầm lầy, cuối cùng chúng tôi đã quyết định đi xuống nước. Chúng tôi đi như là một con đường dài và nó không có điểm quay lại. Mỗi chúng tôi có một cái vợt lớn trong tay. Chúng tôi không có ủng lội nước, một đôi sandal là những gì chúng tôi có. Tôi ngạc nhiên, nước không có mùi như tôi nghĩ. Từ những kinh nghiệm trước đây của tôi về betta sp. ở môi trường tự nhiên, tôi đã tìm thấy chúng ở cuối sông nơi mà những đám cỏ và những cây leo giúp chúng ngụy trang. Chúng tôi bắt đầu ở đây. Sau một vài lần vợt, chúng tôi đã bắt được một số Aplocheilus panchax – màu cam với vây viền đen!-, Trichopsis vitatus và một vài con tôm nhỏ. Chúng tôi không ấn tượng lắm mặc dù A. panchax rất đẹp.
Sau 15 phút tiếp tục tìm bắt chúng tôi đã thấm mệt. Tôi bắt đầu nghĩ về việc tập hợp lại thông tin thành nhóm. Chúng tôi nói rằng loài cá này cũng xây tổ ở giữa những gốc cây dừa, chúng tôi bắt đầu tìm kiếm những tổ bọt. Đó là khi tôi nhìn thấy 3 đứa trẻ địa phương đang đứng trên đường và cười khúc khích về chúng tôi. Tôi có thể nghe chúng nói những gì chẳng hạn như
“Những người thành phố chẳng bao giờ bắt được Betta với những cái vợt đâu.”
“Ừ, nếu mấy đứa biết cách bắt chúng như thế nào tại sao lại không biểu diễn cho chúng tôi xem?” Tôi nói với chúng.
Chúng đã đồng ý. Bọn trẻ nói với chúng tôi giúp chúng tìm kiếm tổ bọt của betta giữa những gốc cây dừa. Chúng nói tổ bọt của betta khá bé và rắn chắc, nếu chúng tôi tìm thấy tổ bọt lớn là của loài Trichogaster trichopterus. Vì thế chúng tôi bắt đầu tìm kiếm. Sau một lúc, một đứa trẻ đã tìm thấy một tổ bọt. Tôi ngạc nhiên, nó bắt con cá bằng tay không! Tôi rất bị kích thích để nhìn thấy Betta Mahachai hoang dã từ môi trường tự nhiên cho lần đầu tiên. Chúng nhìn rất giống với B. imbellis với màu xanh óng ánh ở lần nhìn lướt qua đầu tiên, nhưng cuối cùng khi nhìn tại nhà đã lộ ra những khác biệt rõ ràng
(Nhiều hơn về sau) Tại sao tôi không hiểu, chúng đang làm cái gì ở đây tại khu vực này- khu đồng bằng trung tâm- chỉ là giả thiết với loài B. sp. Dù gì đi nữa, một điều rất có thể là con betta này đang ở trong cái hang trống bên trái bởi B.sp không thể chịu đựng nước mặn ở khu vực này.
Phương pháp của bọn trẻ để bắt Betta rất đơn giản. Nó đóng cái tổ cá lại với cây dừa bên phải nó. Với bàn tay trống khác, nó dùng một cái gậy nhỏ để làm betta trong tổ sợ (Xem hình). Theo cách đó, con cá sẽ dễ dàng bơi vào gốc cây dừa của nó. Cách chúng xây tổ, rất có hiệu quả trong việc đề phòng tổ khỏi những con thú ăn thịt lớn, trở thành cái bẫy của chúng chỉ với một lối vào. Nó đơn giản đủ để vững chãi nhưng không dễ chút nào. Tìm được một cái tổ thật sự khó nhưng bắt chúng bằng tay không lại càng khó hơn. Tôi không cảm thấy thất vọng khi sau vài giờ tìm bắt trong vùng đầm lầy nơi chúng tôi không thể nghe những âm thanh ồn ào của những chiếc xe tải ở trên đường, tôi không thể bắt được một con betta nào.
Hầu như chúng tôi chỉ tốn 3 giờ đồng hồ trong vùng đầm lầy của Nypa fruticans. Có rất nhiều loài chim, những con nhện kỳ lạ và một vài con côn trùng biết đốt. Dưới nước, chúng tôi đã bắt được Betta sp. Mahachai, Channa striata, Trichopsis vitatus, Trichogaster trichopterus, Anabas testudineus và Aplocheilus panchax. Phần lớn loài cá, chấp nhận panchax là một loài cá ăn thịt, là loài cá Labyrinth có cơ quan hô hấp đặc biệt để thay thế cho sự hô hấp ở trong nước với hàm lượng Oxy thấp. Một cách hiển nhiên, nơi này không có dấu vết gì về chúng. Nhiều người nói rằng họ sẽ sử dụng chúng để đá cá. Tôi nhận thấy rằng mọi người có vẻ sử dụng cùng phương pháp bắt cá mà bọn trẻ đã dùng. Đó là bắt cá trống từ tổ của nó. Nhiều con cá chúng tôi nhìn thấy trong những cái túi và chai lớn của họ là cá trống. Tôi làm ra vẻ rằng những con cá mái không thể ở đâu xa nên tôi đã dùng cái vợt lớn của tôi để sục sạo dưới những cái lá và những cành nho. Trong quá trình, tôi đã bắt được khá nhiều loài cá khác nhau mà tôi đã nói đến là ước mơ về cá mái betta. Quá khó để tìm được một con cá mái.
Vào một ngày, tôi trở về nhà với 9 con Betta sp. Mahachai và nhiều nốt phồng ở chân. Tôi rất thích thú, vì sau này tôi đã tìm được một trong những số con betta là cá mái. Nước mà tôi đem về nhà có độ pH là 7.8. Với một ít muối trong nước, B. sp. Mahachai rất dễ lai tạo như là những con Betta Sp. khác. Sau đó con cá mái đã được ép với một trong những con cá trống và một vài con cá bột đã được phân phối cho những người bạn thân của tôi.
Sau đó tôi gặp một người từ Mahachai- người đã chia sẻ tình cảm với loài betta hoang dã này- Chúng tôi đã trao đổi cá để làm tăng thêm kiểu gene trong hồ và loài cá này bây giờ đã được phân phối khắp thế giới. Một số con cá hoang dã bắt được của tôi cũng được tìm thấy ở kệ cá ở chợ cá ở Bangkok. Tôi đưa một số con cá hoang dã bắt được của tôi để gia nhập vào đây. Sau đó tôi đã củng cố lại rằng dễ nhận thấy phần lớn betta rất thích hợp là một loài cá mới nhưng “đơn giản” hơn đã được thực hiện trước khi sự mô tả quá trình có thể bắt đầu. Cho sự suy luận tốt, nó không thể chấp nhận để dùng loài cá nuôi nhốt được lai tạo cho một loài hoặc sự miêu tả về loài.
Dù gì đi nữa, tới nay nó vẫn khó có thể tin được tới nhiều nhà chuyên môn đã choáng váng như thế nào khi thả mất loài cá khoa học của thế giới trong một thời gian dài. Một số điều tranh cãi đưa ra phần lớn cá đá như thế nào trong khu vực này, betta này chỉ là một giống lai của B. splendens và B. imbellis đã thoát khỏi khu vực này. Tuy nhiên, người bạn địa phương của tôi đã củng cố với tôi rằng betta thời nay hầu như ở khu vực hoang dã và chúng có thể tìm thấy không chỉ ở đầm lầy Nypa fruticans mà còn ở một vài loại môi trường khác nữa. Nó không thể làm được cho một số dân lai, trông cũng giống tương tự như vậy, là được trải ra ở môi trường hoang dã, theo ý kiến của tôi. Dù gì đi nữa, phạm vi phân bố của chúng phải được xác định trước khi tôi nói mọi thứ nhiều hơn nữa. Nói là vậy, tuy nhiên, hầu như củng cố rằng đến phía đông Mahachai thuộc Bangkok nơi B. splendens đuợc tìm thấy mỗi con ở dưới nước. Xa hơn nữa là tỉnh Rachaburi, nơi tôi thu thập được B. splendens mỗi năm. Chỉ có một nơi mà chúng ta có thể tìm thấy betta là ở ven bờ, phía tây của tỉnh Mahachai –Samutsakorn, ở tỉnh Samutsongkran và Pethburi.
Sự phân bố của chúng sẽ giúp tôi có một bằng chứng rất tốt để viếng thăm khu vực này lần nữa trong một tương lai không xa.
[…]
Dưới đây là bảng so sánh giữa 4 loài cá có thể tìm thấy ở Thailand từ sự quan sát cá nhân của tôi. Tôi không phải là một nhà phân loại nên hãy thông cảm cho tôi.
